In mijn vorige blog schreef ik over het onderzoeksrapport: Innovatiekracht hbo en mkb, samen sterker staan.

Hoe herkenbaar zijn de conclusies en aanbevelingen van dit rapport voor een gemiddelde Fontys opleiding? Ik vroeg het aan Jos Pieterse, docent en onderzoeker, verandermanagement en human resource management bij de opleiding Bedrijfsmanagement MKB (BMKB). Jos werkt sinds 8 jaar bij Fontys, werkte voor die tijd in het bedrijfsleven en promoveerde in 2014 bij de OU op verandermanagement (Pieterse, 2014). Het onderzoek ging over service engineers (change objects) die bij organisatieveranderingen betrokken waren en hun interactie met managers en consultants (change agents). Vooral de rol van de verschillende professionele discoursen en – culturen en de impact daarvan op het verandertraject is in drie organisaties onderzocht.

GrowTri

Jos richtte afgelopen jaar de stichting GrowTri op.

Stichting GrowTri brengt studenten, bedrijven en ervaren coaches bij elkaar om samen te werken aan vraagstukken van organisaties. Met actieleren als aanpak vormen we een learning community, delen we kennis en zorgen we ervoor dat bedrijfsvraagstukken worden opgelost.

“Dit is een van mijn manieren om het mkb in deze regio te helpen, in alle drukte van de dag, om hun innovatie-en verandervermogen te ontwikkelen met hulp van studenten, docenten en ervaren coaches. Wij zijn samen met de Fontys opleiding Ondernemerschap en Retail Management een van de weinige  opleidingen die zich richten op kleine bedrijven (in de technische maakindustrie). De meeste opleidingen richten zich op grotere bedrijven en organisaties”. Ondanks dat BKMB al vele jaren bestaat zijn we in het mkb niet echt een bekende opleiding. Juist door meer samen met het werkveld te doen kunnen we BMKB profileren. GrowTri is daarvoor slechts één middel.

Jos herkent dat de samenwerking tussen het hbo en het mkb lastig is door diverse barrières aan zowel de kant van het mkb als aan de kant van BMKB als onderwijsinstelling. “Men wil de samenwerking wel, hbo opleidingen en het mkb willen samen optrekken. Mogelijkheden genoeg dus; dat is niet het punt. GrowTri is een soort “by-pass” waardoor we misschien toch een brug kunnen slaan. De belemmeringen over en weer hebben meerdere oorzaken.

Vindbaarheid en persoonlijke contacten

“Het mkb is druk, ze hebben weinig tijd, en kunnen moeilijk ingangen vinden binnen Fontys. Ze zien Fontys als één organisatie, waar je bijvoorbeeld een vraagstuk kan neerleggen, maar ze weten niet waar; ze kunnen moeilijk de juiste ingang vinden binnen Fontys. Het gaat vaak pas draaien als je persoonlijke contacten tussen mensen hebt, niet geformaliseerd maar via informele lijnen”. Elk instituut lijkt dit ook voor zichzelf te organiseren en dat maakt het naar buiten toe lastig verkoopbaar; bij wie moet je nu eigenlijk zijn en voor wat?

Tempoverschil

Naast de vindbaarheid merkt Jos nog een verschil op;  een groot verschil in tempo. Samenwerking tussen het hbo en het mkb is volgens Jos een matchproces tussen drie partijen;  1) studenten, 2) docenten en 3) bedrijven. “Het tempo tussen de organisaties verschilt heel erg. Het tempo van het mkb ligt veel hoger, dit kan een onderwijsinstelling bijna niet volgen omdat we in het onderwijs een soort wasstraat principe hebben. Het curriculum is leidend en als de vraag van het mkb op dat moment niet past kan er niet op geacteerd worden”.

“Door een initiatief als GrowTri kan je flexibeler zijn. Wij werken buiten het curriculum om met studenten en docenten of externe begeleiders, We accepteren de opdracht en vragen daar ook bewust een “zacht mkb-prijsje” voor. GrowTri is een stichting en heeft geen winstoogmerk, maar iets is pas van waarde in het bedrijfsleven als er geld voor wordt betaald. Dit zorgt er ook voor dat er commitment is bij alle betrokkenen”.

Een ander voordeel dat Jos indirect aanstipt is de trend en behoefte om meer multidisciplinair samen te werken binnen Fontys. Ook deze samenwerking stelt veel Fontysopleidingen voor organisatorische uitdagingen. “GrowTri is er voor heel Fontys. Om het populair te zeggen we zijn een soort social lab, een innovatieve leeromgeving die ook met studenten en docenten uit andere opleidingen aan bedrijfsvraagstukken wil laten werken. Iedereen wordt daar wijzer van”.

Bypass constructie

“GrowTri is niet het ultieme doel, maar geboren omdat het binnen de opleiding niet anders te organiseren is. Er moeten mensen zijn die de bal oppakken en ermee aan de slag gaan. Het is een bypass constructie bedacht omdat binnen de reguliere lijnen de samenwerking niet van de grond komt. Dan spreek ik alleen voor ons instituut, Fontys Hogeschool ICT lukt dit wel, maar die hebben dan ook een open curriculum. Dit gaat om keuzes op directieniveau wat wel of niet mogelijk is”.

Gebrek aan capaciteit

Op dit moment heeft GrowTri enkele opdrachten en is het een kleine groep van 2 studenten, 2 externe begeleiders en 2 docenten die de kar trekken. “Het probleem zit meer in de vraag of mensen de capaciteit (wille) hebben (willen),  of  krijgen (kunnen) om het te organiseren. Het komt soms niet van de grond omdat docenten en ook studenten een andere agenda hebben”.

“Studenten zijn nu soms nog afhoudend omdat ze kiezen voor het curriculum, daar worden ze op af gerekend. Ze moeten hun vakken halen. De student is slim, prioriteert en wil zijn punten halen. Een voordeel voor de student is dat GrowTri een vergoeding betaalt zo kan een student opdrachten bij GrowTri uitvoeren in plaats van een standaard bijbaan doen zoals vakken vullen bij de AH. Hij/zij leert dus relevante dingen in het bedrijfsleven die aansluiten bij zijn/haar studie”.

“Ook docenten zullen zelf wel eens zeggen, ik heb een fulltime baan, daar heb ik mijn handen aan vol, daarnaast ga ik niet nog andere projectjes op m’n nek nemen, waarvoor geen formele inzet beschikbaar is. Dat is bijna jammer maar begrijpelijk en ook ieders eigen keuze”.

Actueel blijven en inspireren

“Het mooie van de opleiding BMKB is dat er veel docenten zijn met bedrijfservaring. Deze docenten gaan na een jaar of 10 merken, is dit het nu? Als je zo lang docent bent dan raak je toch van de buitenwereld vervreemd en dat compenseer je niet met het begeleiden van stagiaires en afstudeerders. Blijf je dan zitten of heb je het op een gegeven moment gezien en stap je eruit?

Ga maar eens een workshop organiseren binnen een bedrijf, dan leer je veel meer. Bijblijven, actueel willen blijven zo krijg je meer inspirerende docenten juist omdat ze ook in de praktijk zitten. GrowTri is dan een vorm om toch als een soort hybride docent (van binnen naar buiten geredeneerd) te werken. Je zou zelfs kunnen overwegen om hier je professionaliserings- en duurzame inzetbaarheidsuren voor in te zetten. Dat is een persoonlijke keuze, maar komt volgens mij de kwaliteit van het onderwijs ten goede”.

Samenwerken in de praktijk maakt nieuwsgierig

“Ik kan van studenten en de actuele vraagstukken waar het bedrijfsleven mee zit veel leren, ik heb niet alle wijsheid in pacht. Samen met studenten naar een vraagstuk kijken waar je als docent nog niet alles of zelfs niks van weet is uitdagend, zeker als je ook cross-overs maakt met andere instituten. Het is een persoonlijke houding die je hebt ten opzichte van leren: ik weet alles, de student niks versus de student weet ook heel veel en daar kan ik weer iets van leren. GrowTri streeft naar een learning community voor studenten, docenten en het bedrijfsleven georganiseerd rondom een bedrijfsvraagstuk. Dit is dus geen vastomlijnde organisatie maar een netwerk wat beweegt al naar gelang de vraag”.

Positieve ontwikkelingen

Toch is Jos niet alleen kritisch, maar ook optimistisch. Hij merkt op dat er ook binnen zijn opleiding langzaam meer ruimte komt voor samenwerking met het mkb. “Wat we nu proberen binnen de opleiding is dat we het curriculum zo aanpassen dat we in ons projectonderwijs gebruik kunnen maken bedrijf casuïstiek afkomstig van bedrijven die voor een langere periode commitment hebben gegeven aan de opleiding. Net als de Partners in Education van Fontys Hogeschool ICT, alleen zitten wij dan nog in een tussenfase. Vanaf 2019 willen we hiermee starten en hopelijk kan de verhuizing naar de Rondom dan ook een impuls geven aan meer samenwerking in het Technische domein, niet alleen tussen lectoraten, maar ook tussen docenten en studenten”.

Op zoek naar een interessante uitdaging?

Ben je als docent of student geïnteresseerd in een interessante uitdaging waarvan je leert en praktijkkennis opdoet zonder dat je belemmerd wordt door rigide systemen? Beschikbare opdrachten worden gedeeld via de websites van GrowTri en via Young- Entrepreneurs

 

FavoriteLoadingVind ik leuk

Over Danae Bodewes

Onderzoeker bij Lectoraat Business Entrepreneurship Thema's: ondernemerschapsonderwijs, nieuwsgierigheid, informeel en non-formeel leren. Hoe ziet een leven lang nieuwsgierig eruit? In een reeks portretten genaamd Nieuwsgierige Types geef ik de komende maanden een gezicht aan nieuwsgierigheid, ondernemendheid, informeel en non-formeel leren. Ter voorbereiding van mijn nog te publiceren boek over nieuwsgierigheid interview ik personen van verschillende achtergronden en leeftijden over hun nieuwsgierigheid, fascinaties en hoe deze bijdragen aan hun ondernemendheid.