Het is bijna vakantie, COVID-19 komt langzaam onder controle, het ziet er naar uit dat we het nieuwe academisch jaar “normaal”, als-van-ouds, gaan starten. Toch voel ik daarmee een soort angst opkomen, gaan we echt weer vervallen in onze oude gewoontes? Die online vergaderingen waren echt wel fijn!

Een quote welke ik via een fijne collega kreeg te horen: “Never waste a good crisis!” Bij mij komt “het kind met het badwater weggooien” ook op. Blended lesvormen, waar we (veel) in aan het leren waren, het SCRUM team die met behulpzame tools komt, nieuwe connecties die we online toch sneller en makkelijker lijken maken.

Ik was aan het luisteren naar een podcast die me hielp wat gedachten op een rij te zetten. Het verschil tussen veranderen en transformeren kwam aan bod. Het begon met een inleiding over de jaren 70, waar binnen organisaties, misschien eens in de 7 jaar, de noodzaak ontstond om te veranderen. Tegenwoordig veranderen we bijna continu. Gebukt van de ene crisis naar de andere. Het is vaak ook verleidelijk om bij een verandering op een gegeven moment ook nog terug te keren. Klinkt het al bekend?  

Veranderen versus Transformeren 

Transformatie, is echt van vorm veranderen, zoals van ijs naar water. Dat is echt een verandering op alle niveaus. Chemisch veranderd letterlijk, het trillingsniveau, alle deeltjes gaan anders met elkaar interacteren.  Daarin overstijgt de transformatie de verandering, je kan eigenlijk niet meer terug. Een voorbeeld uit de natuur is een rups, die kan niet langer terug als hij, eenmaal uit zijn cocon gekropen, een vlinder is geworden. 

Regelmatig spreek ik met studenten en externe partners over digitale transformatie, of transformerende dataficatie, daar waar de technologie zo’n grote impact heeft op bedrijfsprocessen – dat je niet meer terug kunt naar oude routines. Het overstijgt de oude processen, de oude manier van werken en denken. Misschien is een makkelijk voorbeeld hiervan MS Teams, waarin we supersnel wisten te schakelen. Dit systeem hebben we ons eigen gemaakt en een nieuwe manier van werken ontdekt. 

Let wel, transformatie is dus een verandering in vorm, op alle lagen van de organisatie. Zoals we dat de afgelopen tijd hebben kunnen zien. Dit doet dus een beroep op de werkvloer, de managementlagen en het bestuur om uiteindelijk een succes te worden. Om vast te kunnen houden aan deze nieuwe vorm.  

Oud gedrag versus nieuwe mogelijkheden 

Als we nu teruggaan naar het “oude normaal”, vergooien we misschien een kans op versnelde transformatie. We hebben als Fontys een kracht in samenwerking met partners in de (eur)regio. Het werken aan complexe projecten en sterke verwikkeling tussen leren en werken, onderwijs en onderzoek. Binnen dergelijke projecten ontstaat kennisontwikkeling en innovatie. Elkaar weten te vinden, op basis van kennis, kunde of passie is een uitdaging en brengt veel energie en resultaten met impact als het lukt. 

We kunnen ons eigenlijk geen hoorcollege met onze student veroorloven, veel kennis ligt op straat (internet). Ik kan zo tientallen aanbieders opnoemen van hoogwaardige content, op allerlei vakgebieden. LinkedIn Learning is een mooi voorbeeld, Udemy, Coursera, Udacity, CodeAcademy, KahnAcademy, Edx, DataCamp… en die bieden volledige curssusen van beginner naar professional. Hoe weerbaar zijn wij als organisatie ten opzichte van al dat kennis-geweld? Goed weten te navigeren in het kennislandscap wordt essentieel. 

“If you can’t beat them, join them!”. We voegen nu al talloze podcasts, tedtaks, youtube videos toe aan ons onderwijs, ter inspiratie of verdere verdieping. Zullen we samen aan deze platformen (gaan) bijdragen? Daarmee kunnen we samen onze digitale skills verder ontwikkelen, co-creëren. Zetten Fontys op een nieuwe manier op de kaart en waarschijnlijk leren we er van.  

Tijd voor nieuwe routines 

Er ligt een ontzettend grote uitdaging in het verschiet: hiërarchisch organiseren heeft plaatsgemaakt netwerken en ecosystemen. Nog niet op papier, maar binnen (en buiten) de organisatie wordt zo wel al veel gehandeld. We zijn een complex co-evoluerend systeem, een dynamisch ecosysteem, met onze partners, lectoraten, diensten en ondersteuning, andere instituten buiten Fontys, docenten en natuurlijk, de studenten. Of moeten we praten over lerende? Iedereen kan ergens in zijn carrière opnieuw komen leren bij Fontys. Levensloop leren, dat willen we toch?

Om dat te bereiken is de noodzaak om continu met elkaar af te stemmen. In dialoog, met partner, student en onderzoekers. De losse onderdelen (vakken) worden integraal, ad-hoc, op afroep, een belangrijk deel van het geheel. Maak mooie (deel)producten, dirty prototypes, essays, filmpjes, vlogs, blogs, podcasts, muziek en clips en deel (zo veel mogelijk)! Er zijn zoveel mooie platformen die we samen kunnen betreden. En wellicht bouwen we komend jaar ons eigen “wijzijnfontys” community / platform? 

Willy Wendbaar? Digitaal Didactische Yoga Masters! 

Jullie hebben -op alle niveaus- de afgelopen 1,5 jaar al alle digitale didactische yoga-posities laten zien: jullie zijn al enorm flexibel en adaptief en hebben, zo is gebleken, co-creatie in het DNA. In een mum van tijd is iedereen 23 maart 2020 overgeschakeld naar de digitale wereld. Natuurlijk kunnen daar nog 1001 dingen beter in. Op gezamenlijk platform is zelfs plaats voor Willy om ons te blijven inspireren.

Feit blijft: we zijn in het diepe gesprongen, hebben gezwommen, zonder bandjes en we hebben het overleefd. Daarmee hebben we een enorme veerkracht laten zien – en dat maakt dat ik er in geloof dat we de transformatie kunnen doorzetten. Stap niet in de valkuil dat we 1 september weer doorgaan waar 1,5 jaar geleden waren. Mocht je nog twijfelen kijk dan dit filmpje! Daarin legt Professor Sanjay Sarma het nog eens haarfijn uit.

Wij kunnen dit! Wij zijn Fontys! 

Op meerdere plekken in de organisatie zijn er tal van mooie voorbeelden, energieke studenten, gepassioneerde docenten en enthousiaste partners uit het werkveld. Er zijn tal van events vanuit gave opleidingen, zoals InnovationLabs, BIC, BIL, SIC, DDBLOpenInno, ACI, etc. *ja allemaal hele toffe afkortingen*, vraag er gerust naar! Bezoek deze (digitaal) om energie en inspiratie op te doen. 

Er ontstaan op MS Teams allerlei netwerken over didactiek, blended lesgeven, hybride leren, samenwerken met partners in de organisatie, etc. Dat willen we toch niet kwijt? Dat zou pas echt een nachtmerrie zijn! Let wel: in onze oude routines was er geen plek (en tijd) voor deze activiteiten, dus hoe gaan we dat dadelijk bijhouden? Daar komt die wendbaarheid weer…  

Jij als docent, als directeur, student, onderwijs ondersteunend personeelslid, onderzoeker, externe partner van ons mooie onderwijs, jullie zijn allemaal van groot belang in deze transformatie. Roep op tot deze introspectie en dialoog, ontwikkel die nieuwe onderwijs vormen, experimenteer, maak fouten en leer daarvan, deel de bevindingen. Is dat niet de essentie van toegepast onderzoek? Jullie zijn een fantastische team: teamwork makes the dream work! 

Alvast een fijne vakantie!
#wijzijnfontys #transform #evolve #vliegendevis #denkgroter
 

FavoriteLoadingVind ik leuk

Over Dries van den Enden

Sr. Docent Fontys - iFontys/Innoversity lid - Oprichter van de minor Data Driven Business Lab - Praktisch onderzoeker naar Hybride onderwijs (waar student, docent en werkveld van en met elkaar leren).