Ben jij wel eens niet nieuwsgierig naar bepaalde onderwerpen, situaties of personen, maar wil je jezelf toch motiveren om hier enige interesse voor op te brengen? Ontdek in deze blog waarom sommige mensen in de loop van hun leven nieuwsgieriger worden. Waarom nieuwsgierig zijn loont. En hoe je jouw eigen nieuwsgierigheid kan prikkelen voor onderwerpen die je eigenlijk niet zo interesseren. 

Ik doe onderzoek naar nieuwsgierigheid en pleit voor het ruimte geven aan en stimuleren van nieuwsgierigheid. Toch vormt de nieuwsgierigheid van mijn zoon van 12 een uitdaging voor me. Het kost me regelmatig moeite om op een goede manier om te gaan met zijn eindeloze stroom van enorm gevarieerde vragen en creatieve ideeën.

Ik heb vaak even tijd nodig om over zijn vragen en ideeën na te denken. Zijn geduld is echter korter dan de denktijd die ik nodig heb. Veel van zijn vragen en ideeën vind ik mooi, interessant en leuk om te bespreken. Dat wil zeggen, wanneer het fysiek en mentaal mogelijk is om ze te bespreken. Dus niet wanneer ik met een klein kind op de arm sta te koken of onder de douche mijn haar was.

Onderwerpen die niet echt interesseren

Toch deel ik niet altijd zijn interesses. Net als bij mijn zoon zit mijn hoofd ook continu vol met mijn eigen vragen en ideeën. Wanneer hij over schreeuwerige YouTubers of telefoon- en automerken begint, winnen mijn gedachten het vaak van mijn aandacht voor mijn zoon. Mijn zoon merkt dit feilloos op. Hij stelt vaak eerst controlevragen of valt expres stil om mijn reactie af te wachten. Levert dit niet het gewenste resultaat op, dan laat hij zijn teleurstelling blijken. En wanneer hij echt gefrustreerd is roept hij tegenwoordig: nou ja, jij bent ook NIET nieuwsgierig!

Kan je nieuwsgierig DOEN maar het niet ZIJN?

In een eerdere blog beschreef ik waarom mensen vaak nieuwsgierig zijn maar niet altijd nieuwsgierig doen. Andersom kan ook. Je kan ook nieuwsgierig doen maar niet echt nieuwsgierig zijn. Alhoewel dit wel iets genuanceerder is dan dat ik het nu stel.

Een voorbeeld: mijn zoon is dol op exclusieve en aparte auto’s. Hij maakt foto’s van deze auto’s en zet ze op zijn Instagram account. In zo’n auto zitten en meerijden is het summum. Ondanks dat ik niet echt geïnteresseerd ben in auto’s, ben ik na wat aarzelende pogingen een beginnend autospotter geworden. Ik voel me uitgedaagd om net als mijn zoon auto’s te kunnen herkennen aan de vorm van de lampen. Of nog spannender om te raden welke auto, van een zuinige eigenaar, verborgen gaat onder een beschermend zeil. Ik scan steeds vaker mijn omgeving af naar speciale auto’s.

Ik ben nog steeds niet echt geïnteresseerd in de auto’s zelf. Het gaat eerder om het spelelement en natuurlijk omdat het herkennen van auto’s mijn zoon gelukkig maakt. Ik leer intussen wel steeds meer over auto’s. Een mooi voorbeeld van fake it, till you make it. Een gesprek voeren over auto’s zonder visueel voorbeeld of spelelement daarentegen trek ik nog steeds niet.

Fake it till you make it

Soms ben je gewoon niet nieuwsgierig naar bepaalde onderwerpen, situaties of personen. Wil je jezelf motiveren om hier toch enige interesse voor op te brengen? Dan kan je, jouw nieuwsgierigheid eigenhandig prikkelen.

  • Zo kan je bijvoorbeeld ongeïnteresseerd zijn in het onderwerp van een gesprek, maar wel in de persoon die vertelt. Dan verleg je de aandacht naar de persoon zelf. Het oninteressante onderwerp is opeens een ideaal gespreksonderwerp om deze persoon beter te leren kennen en begrijpen. Wat vindt deze persoon zo interessant aan dit onderwerp? Op welke manier kijkt hij naar dit onderwerp? Hoe verzamelt hij informatie over dit onderwerp? Hoe lang vindt hij dit onderwerp al interessant? Wat levert deze interesse hem op? Een goede tip voor netwerkbijeenkomsten, dating, vriendschappen en relaties in het algemeen.
  • Het spelen van spelletjes en story telling zijn ook ideale manieren om dingen te leren waar je niet direct in geïnteresseerd bent. Workshops of TED-talks zitten vaak vol met storytelling en spelelementen om dezelfde reden. Intussen wordt gamification steeds breder ingezet in opleidingen maar ook in de gezondheidszorg, marketing etc. etc. Kijk dus om je heen of je goede bronnen van informatie kan vinden die gebruik maken van story telling en/of gamification.
  • Rolmodellen, praktijkvoorbeelden en klankborden zijn ook een veel gebruikte manier om interesse en leren te stimuleren. Moet je iets leren maar weet je niet waar je moet beginnen of waarom dit nu zo belangrijk is om te weten? Van een één op één gesprek met een expert leer je vaak de relevante zaken en vele malen meer en in een kortere tijd dan door een boek te lezen of een theoretisch college te volgen. Het fijnste is wanneer deze persoon ook nog eens goed is in story telling.
  • De nieuwsgierigheid van sommigen wordt pas echt geprikkeld wanneer ze een fysiek, financieel, emotioneel of sociaal risico lopen. Competities, extreme uitdagingen en gokken zijn hier goede voorbeelden van. Ondernemers zijn bijvoorbeeld meer dan gemiddeld bereid om risico’s te nemen. Sommigen beschrijven ondernemen zelfs als een spel. Het mooie van deze uitdaging is dat je intussen ook andere dingen leert wanneer er ook aandacht is voor de inhoud en de betekenis van het geleerde. Een keer cashflowproblemen ervaren maakt je opeens een stuk meer geïnteresseerd in boekhouden.

Nieuwsgierig zijn loont

Het kost soms wat moeite en creativiteit, maar wanneer je, jouw eigen nieuwsgierigheid weet te prikkelen door zelf invloed uit te oefenen op de manier waarop je het onderwerp bestudeert dan gaat het leren daarna makkelijker en met de juiste strategie zelfs (bijna) vanzelf. Ik zeg de juiste strategie omdat de strategie bij jou moet passen en dat is niet altijd wat je gewend bent te doen. Intrinsiek gemotiveerd gedrag ontspruit uit de interesses van de persoon, waardoor de gedragsuitvoering als vrijwillig wordt ervaren; de activiteit wordt bijna moeiteloos uitgevoerd en maakt eerder energie vrij dan dat de activiteit energie vergt (Ryan & Deci, 2008).

Ben je meer of minder nieuwsgierig geworden tijdens jouw leven?

Ik stel deze vraag sinds kort aan alle mensen die ik interview. Sommigen antwoorden dat ze op jonge leeftijd nieuwsgieriger waren omdat ze toen nog volop bezig waren de wereld om hen heen te ontdekken en te begrijpen. Een grote groep geeft aan zich even nieuwsgierig te voelen maar op een andere, meer afgebakende en gerichte manier.

Toch groeit, met het aantal interviews dat ik afneem, het aantal mensen dat aangeeft dat ze nieuwsgieriger zijn geworden tijdens hun leven. Hoe kan dat? is natuurlijk mijn vervolgvraag. Een aantal antwoorden die ik tot nu hoe heb ontvangen:

  • Ik werd pas echt nieuwsgierig toen de kinderen de deur uit waren en ik de tijd en ruimte ervoer om dat te kunnen doen wat ik zelf interessant vond.
  • Ik heb nu een vakgebied gevonden dat ik echt tof vind. De ontwikkelingen gaan snel en ik kom nooit mensen tegen die zeggen, dat hebben we al gedaan en het werkte niet. Dat is fijn.
  • Pas na mijn opleiding ben ik echt gaan leren. Toen ik ondernemer werd en deed wat ik zelf wilde doen vond ik steeds meer dingen interessant.
  • Ik heb het gevoel dat nieuwsgierigheid nu meer dan vroeger wordt aangemoedigd en er meer ruimte is voor ideeën die niet direct wetenschappelijk zijn onderbouwd. Er is meer ruimte voor de verkennende nieuwsgierigheid omdat we tegen steeds meer uitdagingen aanlopen waar de wetenschap niet direct antwoord op heeft. Ik voel nu de ruimte en neem daardoor ook meer ruimte voor mijn natuurlijke en verkennende nieuwsgierigheid.

Het leven wordt steeds interessanter

Nieuwsgierigheid geeft levensenergie en zorgt voor interessante, rijke, waardevolle en leuke levens. Het kan zelfs minder interessante dingen interessant maken. Ik gun het iedereen om al vroeg in het leven dat te kunnen doen wat jou echt interesseert en energie geeft. Hoe fijn en waardevol zou het zijn als je van jongs af aan makkelijker en met meer plezier kan leren en groeien als persoon. Leren en ontwikkelen op de manier die bij jou past.

Dit klinkt allemaal wonderbaarlijk positief. En dat is het ook.  Maar nieuwsgierigheid komt ook met zijn uitdagingen. Hoe ga je bijvoorbeeld met de nieuwsgierigheid van anderen om? Wat als je nieuwsgierigheid alle kanten op gaat en je niks af lijkt te krijgen. Of wat te doen wanneer je bijzonder nieuwsgierig en leergierig bent, maar deze nieuwsgierigheid beperkt wordt door je omgeving?

Nieuwsgierig zijn in het onderwijs

Een school of opleiding zou de plek moeten zijn waar nieuwsgierigheid de ruimte krijgt, verkend kan worden en geprikkeld wordt. De extrinsieke vastomlijnde doelen, beloning door middel van cijfers en een autoritaire, controlerende manier van feedback geven blijken echter de reeds bestaande intrinsieke motivatie van studenten niet te bevorderen maar juist te doven. Er zijn veel mensen die om deze reden pas op latere leeftijd ontdekken waar hun interesse echt ligt en op welke manier hun nieuwsgierigheid gewekt wordt. Hierdoor blijven talenten on(der)benut.

Er is echter ook een groep jongeren die mentaal en fysiek lijdt onder het gebrek aan ruimte voor hun nieuwsgierigheid in het onderwijs. De regels en inhoudelijke beperkingen kunnen als verplichtend en zelfvervreemdend ervaren worden.

Deze jongeren komen tijdelijk of definitief thuis te zitten omdat ze depressief worden, een burn out of een bore out krijgen. Ze worden in sommige gevallen zelfs ‘onleerbaar’ verklaard. Hierover de volgende keer meer.

Blijf nieuwsgierig en tot een volgende keer.

 

FavoriteLoadingVind ik leuk

Over Danae Bodewes

Onderzoeker bij Lectoraat Business Entrepreneurship Thema's: ondernemerschapsonderwijs, nieuwsgierigheid, informeel en non-formeel leren. Hoe ziet een leven lang nieuwsgierig eruit? In een reeks portretten genaamd Nieuwsgierige Types geef ik de komende maanden een gezicht aan nieuwsgierigheid, ondernemendheid, informeel en non-formeel leren. Ter voorbereiding van mijn nog te publiceren boek over nieuwsgierigheid interview ik personen van verschillende achtergronden en leeftijden over hun nieuwsgierigheid, fascinaties en hoe deze bijdragen aan hun ondernemendheid.