Een wijde blik verruimt het denken

We worstelen op mondiaal niveau met de uitdagingen van een leven lang leren en maatschappelijke betrokkenheid. Loesje weet wat mij betreft de oplossing in een paar woorden samen te vatten: een wijde blik verruimt het denken.

Eerder schreef ik al over een leven lang nieuwsgierig.  Nieuwsgierigheid is volgens mij één zo niet de beste wijze om wijder te kijken en ruimer te denken. Nieuwsgierig zijn naar je eigen vakgebied maar ook naar dat wat buiten je vakgebied en je eigen functieomschrijving valt. Nieuwsgierig zijn naar politiek, cultuur, techniek, andere mensen, opleidingen, beroepen, bedrijven, organisaties, andere culturen, talen, andere ‘(sub)werelden’, verleden, toekomst, jong, oud. Door een brede interesse en een nieuwsgierige houding die ervoor zorgt dat je altijd wilt blijven leren, doe je andere ervaringen, kennis, skills en inzichten op waar je, je vooraf nog geen voorstelling van kon maken. Bovendien is de kans groter dat je onderweg ook nog eens in aanraking komt en stilstaat bij een of meerdere maatschappelijke uitdagingen.

Wat we nodig hebben voor een leven lang leren en aandacht voor maatschappelijke uitdagingen is dus en nieuwsgierige houding die leidt tot een wijdere blik en ruimer denken. Terwijl ik zelfgenoegzaam zit te genieten van deze vondst besef ik me dat er een nog kortere uitspraak is om dit waardevolle inzicht te delen. De kreet: Denk groter! de Fontys slogan. Mooi hoe alles weer in elkaar pakt.

Een leven lang nieuwsgierig, ook in de VS!

Zoekend naar meer informatie over een leven lang leren en nieuwsgierigheid stuit ik op een paper over life long learning in 2040 afkomstig van het Amerikaanse Roosevelt Institute. In deze paper uit 2016 stellen ze nieuwsgierigheid naast een adaptive mindset en social skills centraal voor een leven lang leren.

“Technology’s ubiquitous influences should trigger learners to leverage and hone their most human traits. Learners must match their adaptive mindset (ability to pivot) with social skills and a continuous curiosity (to learn)”.  

Deze paper benadrukt bovendien het belang van micro-credentialing voor een leven lang leren. Hierover meer in mijn volgende blog over micro-credentialing en open badges.

Robbert Dijkgraaf

Het om kunnen gaan met de economische en maatschappelijke veranderingen en uitdagingen veroorzaakt door technische innovaties komt ook ruim aan bod in een recent interview met Robbert Dijkgraaf op nu.nl.

Robbert Dijkgraaf is een van de bekendste Nederlandse wetenschappers en directeur van het Institute for Advanced Study in het Amerikaanse Princeton. Het interview gaat over maatschappelijke uitdagingen, wetenschap en technologie en in hoeverre de maatschappij geïnteresseerd is in en praktisch uit de voeten kan met al deze zaken. De interviewer vraagt Robbert Dijkgraaf:

“Wetenschapper Neil DeGrasse Tyson stelde voor dat in het onderwijs veel meer moet worden opgenomen hoe ons brein werkt. En dan vooral hoe we tot allerlei vooroordelen komen die in heel veel kwesties onze mening bepalen. Bent u daar ook voorstander van? “

Robbert Dijkgraaf reageert hierop als volgt:

“Ja totaal. Uit onderzoek blijkt ook dat mensen het beste leren denken als ze bijvoorbeeld meerdere politieke geluiden horen, zodat ze dus zelf onderscheid moeten gaan maken. Mensen moeten zelf actief op zoek gaan. Dat hebben we ook steeds harder nodig. Die vooroordelen zitten in de samenleving, maar de technologie zoals de algoritmes van sociale media en nieuwsmedia kunnen dat ook weer versterken. Die proberen iets te optimaliseren wat niet noodzakelijkerwijs het gezonde verstand van de lezer is. Die impulsen zijn niet altijd de vriend van de waarheid.”

(Zelf)leiderschap, innovatie, succes en nieuwsgierigheid

Deze uitspraken over het zelf actief op zoek gaan en zelf onderscheid en keuzes kunnen maken tussen alle beschikbare bronnen van informatie en publiek gedeelde visies worden ondersteund door onderzoek naar nieuwsgierigheid.

Wanneer je uit nieuwsgierigheid zelf op zoek gaat naar en gebruik maakt van verschillende bronnen van informatie, beschik je over een bredere kennisbasis en inzichten. Deze brede kennisbasis en inzichten dragen bij aan een meer kritische houding, het kunnen omgaan met onzekerheden en inspelen op veranderingen, een meer creatieve en betere kwaliteit van oplossingen en succesvol leiderschap. (Chang en Shih, 2018; Fernandez-Aroaz, 2017; Gino, 2018).

Kortom, wil je jezelf staande houden en succesvol zijn in deze complexe en dynamische wereld dan zal je zelf op zoek moeten gaan naar een diversiteit van informatie en visies. Vervolgens zal je zelf onderscheid moeten kunnen maken tussen relevante en niet relevante informatie en visies die wel of niet bij jouw persoonlijke waarden en doelen passen.

Die periode van het jaar

Het is die periode van het jaar waarin we allemaal wat ontvankelijker zijn voor sociaal maatschappelijke thema’s. Daarom geef ik je graag mee voor de kerst en als goede voornemen voor het nieuwe jaar: wees nieuwsgierig, verwijd je blik en verruim je denken. Daar worden we allemaal beter van.

Mocht je je bijvoorbeeld onverhoopt gestrest en niet zo sociaal voelen onder de sociale druk van kerst, oud- en dan weer nieuwjaar borrels en diners met collega’s, vrienden en familie? Wees dan geholpen met de wetenschap dat nieuwsgierigheid bijdraagt aan jouw sociale vaardigheden en de kwaliteit van het onderlinge contact kan verbeteren. De truc is om je nieuwsgierigheid in te zetten om te voorkomen dat je verveelt raakt. Nieuwsgierigheid geeft energie en die energie is aantrekkelijk en besmettelijk.

Hieronder een paar praktische tips:

• Nienke Meijer schreef het al in haar laatste blog; stel vragen als een vierjarige. Zo kom je nog eens op interessante en verrassende gespreksonderwerpen.
• Zie je het nut niet zo in van al dat sociale gedoe? Door met oprechte interesse gesprekken aan te knopen, juist met mensen die niet op jou lijken qua achtergrond, waarden en interesses, kan je je empathie vergroten. Een extra reden om op ontdekkingstocht te gaan naar nieuwe inzichten en tegelijkertijd doelgericht te werken aan het vergroten van je empathie.
• Door met aandacht en respect door te vragen kan je je relaties met anderen verdiepen. Durf persoonlijk te worden, je hebt er tijdens de feestdagen meer dan gemiddeld de tijd voor.

Goede voornemens

En mocht je je voornemen om in het nieuwe jaar nu eens eindelijk datgene te gaan doen waar je blij van wordt en wat je energie geeft. Maar weet je (nog) niet zo goed wat jou energie geeft?

Maak het jezelf dan makkelijk. Vraag jezelf af: waar ben ik nieuwsgierig naar? Wees eerlijk naar jezelf! Het hoeft niks groots en meeslepend te zijn. Geniet van het volgen van jouw eigen nieuwsgierigheid en ervaar wat het je oplevert om naar deze nieuwsgierigheid te handelen. Voordat je het weet vind je deze keer misschien wel een eerste beginnetje naar bezigheden en manieren van doen die je energie geven in plaats van kosten.

 

Vind ik leuk