Bemoeizorg

In de stad ’s-Hertogenbosch loopt dit najaar een interessant experiment. Middelbare scholieren fietsen hun dagelijkse route naar school met op hun stuur een slimme fietsbel. Deze Ringeling – vernoemd naar de bedenker – waarschuwt de pubers via een App op hun mobiele telefoon voor gevaar onderweg. De Ringeling is de nieuwste gadget om kinderen tegen risico’s in het verkeer te beschermen.

Een ander voorbeeld is Magister, een digitaal leerlingvolgsysteem, dat al jaren op middelbare scholen in gebruik is. Voor mij als vader van een verse brugpieper is deze App op mijn I-pad compleet nieuw. Mijn zoon heeft vanaf nu geen geheimen meer voor zijn ouders, althans niet over zijn schoolperikelen. Werkelijk alles is op de voet te volgen via Magister: zijn lesrooster en huiswerk, de cijfers die hij haalt en ook zijn verzuim. Stiekem spijbelen zoals ik vroeger wel eens deed is er voor een 12-jarige anno 2016 niet meer bij. Zijn mentor stuurt dan meteen een mailtje naar het thuisfront met het verzoek om een goed gesprek aan de keukentafel.

Voor onze beide dochters in de basisschoolleeftijd kregen we laatst een offer you can’t refuse! Een GPS-tracker werd via internet aangeboden, nu 2 halen 1 betalen. Deze chip kun je als ouders in de kleding van je kinderen naaien of gewoon in hun schoen stoppen. Want een portemonnee of smartphone hebben ze allebei nog niet. Wederom is via een App, wat een vondst zijn die dingen toch, precies te achterhalen waar ze nu weer uithangen. Waarschijnlijk gewoon op zolder, want daar zitten die huismussen het liefst bij regenachtige dagen.

Drie recente voorbeelden uit mijn eigen leefwereld laten zien dat Big Brother zijn werkterrein gestaag uitbreidt. Voor alle Big Fathers & Big Mothers van deze wereld zijn er tal van applicaties om hun kids vooral niet los te laten, maar dicht bij zich te houden. Maar leren onze prinsen en prinsessen zo wel op eigen benen te staan? We behoeden ze voor alle gevaren en risico’s uit de boze buitenwereld, denken we. Waar is de eelt op de ziel gebleven? Leren kinderen nog wel zelf risico’s in te schatten, aan te gaan of juist uit de weg? Het lijkt wel of ouders van nu het liefst glazen kooien om hun kostbare kroost bouwen, om te voorkomen dat de vogels uitvliegen.

In Amerika noemen ze dit fenomeen Hyper-Parenting, ouders die als een hypergevoelige helicopter boven hun gezin blijven cirkelen, zelfs of juist als de pubers zich tot adolescenten gaan ontwikkelen. Een stap verder is de trend tot Paranoid Parents, angstige ouders die achter elke boom een boze wolf zien zitten. De ultieme vorm van bemoeizorg duikt dan weer op in het straatbeeld; ouders die hun kind aan een tuigje vast hebben, dat ziet er toch niet uit? Leuke kleurtje hoor, zo’n riempje, maar die peuter is toch geen hondje? Ringeling, Magister en GPS-tracker zijn eigenlijk hondentuigjes in digitale vorm.

Als docent in het HBO kom ik regelmatig studenten tegen die in mijn ogen te beschermd zijn opgevoed. Ze kunnen niet met tegenslagen omgaan, dan slaat de paniek toe. Liefdesverdriet hoort bij het leven, en onvoldoendes voor school overkomen zelfs perfectionisten ooit eens. Krassen op een kinderziel zijn onvermijdelijk, hoe erg hun best ouders ook doen om die tegen elke prijs te voorkomen. Want iedere ouder wil tenslotte het beste voor zijn kind? Ik gun mijn zoon het euforische gevoel van spijbelen, al is het maar eens per jaar. En mijn dochters worden geen prinsessen op de erwt, maar leren erwtensoep eten, ook al is dat erg vies. Van snert is nog nooit een kind echt dood gedaan toch?

Gerben van Eeuwijk, 15 november 2016