Wanneer ik voor de klas sta of een presentatie geef, betrap ik mezelf er weleens op hoe snel ik van ‘leergierige luisteraar’ in een ‘bevlogen visionair’ kan veranderen. Aan de ene kant voel ik een nederigheid die voortkomt uit het besef dat ik – zoals ik ooit in een andere blog schreef – “eigenlijk niks weet”. Aan de andere kant brandt er een ambitieus vuur dat mij wil aansporen de grote systeemveranderingen in ons onderwijs te realiseren. Het is een vorm van koorddansen: tussen die bescheiden leerhouding en het zelfbewuste verlangen om te leiden, te innoveren en misschien zelfs te inspireren.
In het onderwijsveld heerst een groeiend besef dat we niet kunnen volstaan met louter ‘aanpassen’ of ‘optimaliseren’. We voelen dat er iets fundamenteels verschuift, onder andere door AI, digitalisering en nieuwe inzichten in hoe mensen daadwerkelijk leren. We hebben een visie nodig die verder reikt dan de alledaagse routine. Tegelijkertijd besef ik dat elke visie ook maar een momentopname is, gekleurd door mijn eigen overtuigingen en beperkt door mijn huidige begrip. Juist door narrative-based inquiry – een methodiek die ik in een eerder artikel onderzocht – leer ik dat mijn verhaal slechts één perspectief biedt, dat voortdurend verandert in interactie met anderen.
Die bescheidenheid is essentieel. Ze houdt mij scherp en daagt me uit om vragen te blijven stellen in plaats van te vervallen in dogmatische stelligheid. Het zit in de open houding die zegt: “Ik ben bereid om mijn ideeën bij te stellen, omdat ik weet dat onderwijs een domein is met talloze ongeschreven regels, belangen en systemen die elkaar overlappen.” Zo word ik steeds weer geconfronteerd met mijn eigen aannames en blinde vlekken. Door daarover te schrijven – soms zelfs twijfelend, soms provocerend – hoop ik anderen uit te nodigen om mee te denken, kritiek te leveren en alternatieven aan te dragen.
Maar als ik heel eerlijk ben, gloort er ook een andere kant: de stuwende kracht van ambitie. Ik bén bevlogen. Ik geloof oprecht in de noodzaak van een systeemrevolutie, waarin we niet simpelweg ‘veranderen’ maar werkelijk transformeren. Ik heb ervaren dat je met de juiste mindset, methoden en collectieve inzet ándere paden kunt bewandelen. Het is een eerlijke drijfveer: ik wil iets nalaten, zorgen dat ons onderwijs niet alleen toekomstbestendig is, maar ook menselijker en rechtvaardiger wordt.
Die twee krachten – nederigheid en ambitie – lijken op het eerste gezicht tegenstrijdig, maar ze houden me juist in balans. Ambitie zorgt ervoor dat ik voorbij het alledaagse durf te kijken, terwijl bescheidenheid me eraan herinnert dat ik nooit alle antwoorden zal hebben. Het is een continu spel van vallen, opstaan, doorvragen en opnieuw luisteren. Ik ontdek steeds vaker dat deze dualiteit niet alleen bij mij hoort, maar ook bij het onderwijsveld als geheel. We hebben grote dromen nodig, maar ook de kalmte om ruimte te geven aan groei en experiment.
Al schrijvende kom ik tot de conclusie dat die ‘onzekerheid’ en die ‘durf’ elkaar niet uitsluiten, maar elkaar juist versterken. Want hoe meer ik mezelf toesta om te twijfelen, hoe ruimer mijn blik wordt en hoe beter ik in staat ben om anderen te betrekken in een gedeeld proces. Zo wordt onderwijsinnovatie niet het resultaat van één visionair, maar van een collectief dat luistert, leert en samen zijn ambities waarmaakt.
Vind ik leuk
Over Dries van den Enden
Sr. Docent Fontys - iFontys/Innoversity lid - Oprichter van de minor Data Driven Business Lab - Praktisch onderzoeker naar Hybride onderwijs (waar student, docent en werkveld van en met elkaar leren).
- More Posts(37)