Heilige graal voor het opleiden van professionals?

Iedereen heeft een mening over onderwijs. Iedere week staat er een opiniestuk of artikel over onderwijs in de kranten. De variatie aan vragen is eindeloos: hoe zorg je ervoor dat studenten geïnspireerd worden? Wat is de meest optimale leeromgeving om tot fundamenteel leren te komen? Hoe bereid je studenten het beste voor op de huidige samenleving, het professionele werkveld en de snelle verandering in de maatschappij? …

Mede als gevolg van het duizelingwekkende tempo van veranderingen in de IT en de vraag van het werkveld om ‘responsive professionals’ op te leiden, is Fontys Hogeschool ICT al 15 jaar bezig met onderwijsinnovatie en daarbij op zoek naar antwoorden op bovenstaande vragen. Een zoektocht die nog steeds niet is afgerond en dat wellicht ook nooit zal zijn. Iedere dag brengt nieuwe inzichten met zich mee, die vervolgens z.s.m. toegepast worden bij onderwijsontwikkeling of -uitvoering.

In zijn keynote op een studiedag over ‘High Impact Learning that Lasts’, vertelt Eric Slaats van Fontys Hogeschool ICT hoe hij met zijn studieroute ‘ICT & Open Innovation’ afscheid heeft genomen van alle elementen die betekenisvol leren in de weg staan:

• tentamens
• vakken
• roosters
• lokalen
• doceren
• cijfers

De ambitie van Fontys Hogeschool ICT om alles uit studenten te halen en hen optimaal te laten ontwikkelen tijdens hun studie, vraagt om een gepersonaliseerde aanpak. Hierin kan een student zijn sterkte tot kracht ontwikkelen, maar ook meer gemotiveerd bezig zijn.

Ferry Jongmans, student van ICT & Open Innovation omschrijft het als volgt: “Het is super gaaf dat je kan focussen op wat jij zelf wilt. ‘Alles’ kan en alles mag zolang jij maar gave dingen kan doen”.

De student is eigenaar van zijn eigen leeruitkomsten en stelt zijn eigen curriculum samen, gebaseerd op het landelijk competentieframework. Hiervoor wordt een model opgesteld zodat studenten onder begeleiding van docenten eigen leerdoelen en criteria kunnen definiëren.

Vervolgens gaan studenten hiermee aan de slag in real life cases (challenges), die door de ruim 110 aangesloten Partners in Education bedrijven worden aangedragen. Dit vraagt dat studenten zich de nodige inhoud snel en zelfstandig eigen kunnen maken en die vervolgens goed kunnen toepassen in een betekenisvolle context. Daarom geen vooraf geplande, verplichte lessen maar wel workshops op aanvraag.

Docenten volgen wekelijks het leerproces van de studenten en vervullen daarbij de rol van coach. Het continue feedbackproces maakt een beoordeling d.m.v. een eindtoets, feitelijk overbodig. Opdat docenten zich een goed beeld zouden kunnen vormen van de student, zijn diens aanwezigheid of zichtbaarheid en de voortdurende dialoog met docenten, een belangrijke vereiste. Het ‘studentnabij’ onderwijs dat Fontys Hogeschool ICT nastreeft, mag je dus letterlijk nemen.

Om deze didactiek zo goed mogelijk te kunnen faciliteren is tooling belangrijk. De ICT-opleiding werkt dan ook nauw samen met Instructure, leverancier van Canvas (een Learning Management System), waarmee het gehele leerproces van de individuele student wordt ondersteund. Studenten zien hierin bijvoorbeeld transparant de feedback van de coaches.

‘Vertrouwen’ blijkt het sleutelwoord te zijn. Vertrouwen in de student en vertrouwen in de docent. Maar ook, vertrouwen dat onderwijsinnovatie daadwerkelijk kan bijdragen aan onderwijskwaliteit. Bij de laatste accreditatieronde is Fontys Hogeschool ICT immers excellent beoordeeld: https://www.nvao.net/beoordelingsproceduresnederlandoverzichten/overzicht-goed-excellent-nederland

Maar heeft Eric Slaats met het model van open opleiden daarmee de heilige graal voor het opleiden van IT professionals gevonden? In ieder geval wel als je houdt van een familiebezoekje, aldus student Jort Polderdijk: “Open innovatie is alsof je bij je oma op bezoek gaat: alles mag, zolang het maar niet te gek wordt en zolang je maar aan je opa uit kunt leggen waarom je het hebt gedaan.”

Auteurs: Britt Dingens (Onderwijskundige) en Erdinç Saçan (Docent)

Wil je de keynote van Eric Slaats beluisteren, (initiatiefnemer van de richting ‘ICT & Open Innovation’) check dan: https://youtu.be/NW1tAU1z1Ks