Er wordt erg veel geschreven over online onderwijs / blended learning/ hybride learning. Laatst nog een artikel in NRC met als titel: “Nieuwe vrienden maak je niet via een scherm, ‘Het nieuwe studeren’ – online, geen mensen ontmoeten – is lastig voor veel jongeren.” Vaak wordt ook de mening gevraagd van studenten maar met deze blog wil ik alleen de studenten aan het woord laten. De studenten wiens mening is gevraagd, studeren bij Fontys Hogeschool ICT. Het betreffen eerstejaarsstudenten tot en met studenten die een minor volgen.

Hoe gaat het online onderwijs tot nu toe?

Ik mis het contact met medeleerlingen wel een beetje, ook al ga ik tijdens de online les wel in een audiogesprek met andere leerlingen, het is toch anders. Ik prefereer offline nog steeds boven online. Ook al is het soms wel makkelijk om nog even een broodje naar binnen te werken, terwijl de les al begonnen is en op mute gewoon je eigen ding te kunnen doen. (Imani Leemans)

Als ik het vergelijk met fysiek onderwijs dan wordt er tijdens online onderwijs meer verantwoordelijkheid gevraagd van de studenten. Het is namelijk als student erg makkelijk om tijdens een les toch even je mobiel te pakken of een ander tabblad open te hebben. Als je camera namelijk uitstaat, ziet de leraar dat toch niet. De verleiding om andere dingen te doen is erg groot. Omdat je namelijk achter een computer zit waarmee je werkelijk alles kan tegenwoordig. Tijdens een fysieke les heeft een leraar het al snel door als je op je mobiel zit, maar met een online les gaat dat gewoon moeilijker. Tot nu toe ervaar ik vooral de lessen als lastig. (Bjarne Phaff)

Online onderwijs gaat prima, ik kan me goed concentreren ook thuis, dus het thuis werken en thuis lessen volgen is geen probleem. Bij groepswerk is dit toch een stuk lastiger omdat je niet fysiek met elkaar kan overleggen en niet makkelijk kan brainstormen of iets dergelijks. De combinatie van één dag naar school is al veel fijner dan geen dagen naar school. (Nina van den Broek)

Ik heb tot mijn verbazing gemerkt dat ik thuis aan mijn eigen bureau zelfs beter werk dan op school, wat ik mij voorheen niet had kunnen voorstellen. Thuis is enorm veel afleiding te vinden, maar hier blijf ik goed van weg. Daarnaast kan ik tot ongeveer twee uur langer in bed blijven liggen doordat mijn reistijd e.d. wegvalt, waar ik zeker geen nee tegen zeg. Het zijn de kleine dingen die ik wel mis. Het is niet mogelijk om samen met iemand even een rondje te gaan lopen. (Jeroen van Bourgondiën)

Het is vooral fijn voor mij, omdat ik dan mijn 2 uur heen en 2 uur terug reis niet hoef te doen. Thuis ben ik zelf productiever op mijn snellere computer met meerdere schermen. Ik vind het zelf dus ideaal! (Tristan Triest)

Samen koffie halen en lekker op de vrijdagmiddag borrelen zit er nu niet meer (zo vaak) in. De sociale dingen waren toch wel echt de pauze van een schooldag. (Rob A.)

Wat is je meest hilarische/ vreemde moment tijdens een online les?

Ik heb weleens gehad dat iemand dacht dat die zijn microfoon op mute had staan, maar dat was het niet en toen hoorde ik allerlei persoonlijke verhalen. (Lisanne Verbeet)

Ik denk dat dat toch wel moet zijn dat er altijd grapjes gemaakt worden als iemand aan het eten is, vooral als het chips is en het is nog geen tien uur in de ochtend. (Imani Leemans)

Mijn vreemdste en ongemakkelijkste momenten vind ik toch wel de stiltes die vaak vallen tijdens online lessen of vergaderingen. Het is tijdens een Teams-meeting namelijk moeilijk te zien of een persoon iets wil gaan zeggen. Daar komt ook bij kijken dat er vaak maar 1 iemand zijn microfoon niet gemute heeft, de rest is dus stil. Als degene die aan het praten is dan wat vraagt, dan moeten de andere eerst de microfoon ‘un-muten’ zodat ze de vraag kunnen beantwoorden. Dit zorgt gewoon voor die lange ongemakkelijke stilte. (Bjarne Phaff)

Het meest hilarische/vreemde moment is voor mij bijna een abstract begrip. Maar ik vind de ambiance die in de call hangt vaak erg gezellig en openhartig. Twee van mijn huidige docenten zijn hierin wel echt ‘uitblinkers’, om het zo maar even te noemen. In deze online lessen is er zoveel ruimte voor een grapje, een geintje en plagerijtjes zijn ook meer dan toegestaan. Maar zodra het tijd is om aan de slag te gaan, wordt dit ook duidelijk gemaakt en gaat de klas aan het werk. Laatst bijvoorbeeld, een animatie van een groepje klasgenoten. Deze animatie was niet van de allerhoogste plank, en dat liet de docent duidelijk weten…. Zes keer….! Gelukkig kon iedereen er heel erg om lachen en was de ambiance, zoals eerder aangestipt, van dusdanig niveau dat de betreffende klasgenoten hier ook om konden lachen en het konden respecteren. (Thomas Schenk)

Het enige dat nu mij te binnen schiet is dat een student zich tijdens een online les niet had gemute en dat je kon merken dat hij aan het gamen was in plaats van aandacht besteden aan de workshop. Volgens mij was hij aan het verliezen want hij vloekte erop los. Komisch, aangezien de docent dit ook merkte en het kenbaar maakte, maar de student ook geen gehoor had van de workshop waardoor de student uit de workshop verwijderd werd. (Jeroen van Bourgondiën)

Heb je de ultieme oplossing voor een motiverende online les? Oftewel… wat zou een onderwijs instelling moeten doen, een docent moeten doen om online onderwijs aantrekkelijk te maken?

De les interactief maken. Ik heb een keer naar een lecture geluisterd waarbij er een vraag werd gesteld en toen konden we onder de presentatie kiezen tussen 2 antwoorden. Je kreeg dan ook een poll te zien van hoeveel mensen op welk antwoord hebben gestemd (soort kahoot). Zo blijf je betrokken en leer je meer dan als je alleen luistert.

(Lisanne Verbeet)

Wat je kunt doen is het interactiever maken zoals vragen tijdens de les die iedereen kan beantwoorden en vaker mensen de beurt geven. Zo moet iedereen meer aanwezig blijven bij de les. (Nina van den Broek)

Eén van die puntjes is dat lessen vaak al te lang zijn. Dit komt én doordat leraren soms, niet al te enthousiast achter hun laptop zitten, maar ook omdat de lessen te lang duren. Een student kan tijdens een fysieke les ongeveer 50 minuten zijn aandacht bij de les houden, nou tijdens online lessen is dat echt véél korter, ik denk maximaal de helft, 25 minuten dus. (Bjarne Phaff)

Meer tussentijdse ‘samenkomsten’. Gewoon even met z’n allen om de 2 uur in die teams gaan zitten. Laten we dan steeds koppels van twee maken. Elk persoon uit zo’n koppel vertelt de ander in 5 minuten waar hij/zij mee bezig is geweest. Zo motiveer en inspireer je elkaar! Boven op het feit dat je elkaar steeds beter leert kennen, ik heb bijvoorbeeld een kwart van de klas nog nooit gesproken. Best gek, we zijn maar met 20. (Thomas Schenk)

Een andere verbetering in online lessen zou misschien het veranderen van de manier van lesgeven kunnen zijn. Er worden nu veel presentaties gegeven. Deze presentaties zijn vaak niet echt aantrekkelijk om te volgen. Probeer misschien nog wat meer interactie te hebben met de studenten. Of als je gaat presenteren over een programma, laat geen presentatie zien, maar deel je scherm terwijl je in dat programma zit. Zo maak je het voor studenten misschien wat aantrekkelijker om de aandacht erbij te houden. Iets wat me nu te binnen schiet is dat jongeren veel YouTube etc. kijken, probeer anders de lessen/presentaties zo in te richten dat het voor jongeren net een YouTube filmpje is. Misschien helpt dat om studenten om wat minder snel afgeleid te raken. (Bjarne Phaff)

MS Teams zelf is niet zo’n fijn programma voor samenwerken. Vele studenten zijn veel meer weg van Discord, echter denken scholen vaak dat dit alleen bedoeld is voor gamen, terwijl dit tegenwoordig helemaal niet meer zo is. Op Discord kan je het geluidsniveau van iedere deelnemer individueel aanpassen en scherm delen met meerdere personen tegelijk. (Tristan Triest)

Dat elke student zijn/haar camera aan zet. Ik ben zelf student en zelf vind ik dat ook niet leuk. Ik vind het fijn om andere mensen te kunnen zien. (Naomi Mols)

Een paar belangrijke key take aways … camera’s altijd aan, kort en krachtige ‘lessen’ en online les hebben heeft voordelen (vooral qua reistijd en rustig thuis door kunnen werken) maar ook nadelen, waarvan de meest gevoelde het missen van sociale contacten in het echt. En de behoefte aan interactie in de lessen.

FavoriteLoadingVind ik leuk

Over Erdinc Sacan

Docent ICT & Business