Er komt echt veel kijken bij een online sessie! De voorbereiding, met wat online slimmigheden. De kinderen thuis moeten stil zijn en als je een kind van 2 hebt dan moet je heel lief in de ogen van je vrouw kijken of ze even met hem naar buiten kan. En als je vrouw en jij tegelijkertijd online moeten gaan… wat dan? Peuter voor de ipad plaatsen met chips voor zijn neus? Zou kunnen. En wat doe je als je zoon van 6 binnenkomt om te vragen of hij zijn doos lego mag meenemen, terwijl je 3x hebt doorgegeven dat je in een call zit…
Bijna iedereen heeft vanwege de pandemie te maken met online vergaderingen, lessen, calls etc. Niet alleen in Nederland maar over de hele wereld! En genoeg materiaal hoe het niet moet…
Een student die vergeten is dat zijn camera aanstaat, maar zijn geluid niet en dan poedelnaakt door het scherm loopt. Zo zijn er nog legio voorbeelden te vinden. Of hacks van studenten die zich zelf filmen alsof ze opletten en dat via een ipad afspelen, zodat de docent/ trainer denkt dat er iemand luistert.
Tijdens een online les vroeg ik een voor een de mening van de studenten. Ze moesten hun microfoon aanzetten en er wat van zeggen als ik hun naam opnoemde. Op een gegeven moment kwam ik bij Jan. “Jan…. Jan…….. Jan, ben je daar?” … maar geen gehoor. Hij was online zichtbaar maar wat hij fysiek, thuis aan het doen was wist ik niet. Gelukkig komt dit niet heel vaak voor.
Het minste wat het gevoel geeft dat mensen naar je luisteren, is dat alle deelnemers hun camera aanzetten. Zo zie je tenminste een gezicht, mimiek en heb je het gevoel dat je via lichaamstaal kunt zien of iemand je verhaal interessant vindt. Dat is in onderwijs soms lastig, want studenten hebben niet altijd toegang tot verbinding die al het verkeer aan kan – en blijft één webcam uit, dan zijn studenten snel solidair. Maar ook de kwaliteit van het geluid laat in sommige gevallen te wensen over.
Een videogesprek voeren vereist meer focus dan een persoonlijk gesprek, staat er in een artikel van BBC. Videochats betekenen dat we harder moeten werken om non-verbale signalen zoals gezichtsuitdrukkingen, de toon en toonhoogte van de stem en lichaamstaal te verwerken; hier meer aandacht aan besteden, kost veel energie. Nu snap ik waarom veel collega’s klagen over vermoeidheid. Zelfs meer dan een offline sessie.
Iets anders is blijkbaar dat veel mensen naar zichzelf kijken bij het spreken. Ik betrap me er zelf ook op. Hoe zit mijn haar, ben ik raar aan het kijken? Misschien toch ervoor zorgen dat je jezelf niet ziet. Houd er rekening mee dat je beter zichtbaar bent bij videogesprekken dan bij offline vergaderingen, omdat je close-ups van ieders gezicht afzonderlijk te zien krijgt in plaats van een hele groep mensen tegelijk.
Velen van ons vinden het makkelijk om tijdens telefoon- of webvergaderingen te multitasken terwijl je aan het gesprek deelneemt. Je bent echter niet echt betrokken bij het gesprek en het komt erop neer dat multitasken het gesprek niet ten goede komt. Toch betrap ik mezelf er vaak op dat ik even een mail beantwoord of op web whatsapp zit te kijken. Wat slecht!
Het gemis van een loopje langs een groep, een koffie apparaat gesprek, een spontane persoonlijke- of groepsinterventie en even die snelle vraag lukt online niet. De borrel met collega’s lijkt opeens weer een soort vergadering te worden, waarin we inzoomen op elkaar en er soms vreemde stiltes vallen. Het vangnet voor studenten om even mee te kijken bij een ander, dat extra ongeplande coachingsgesprek en even wat extra informatie toeschuiven is verdwenen. We komen vooruit en we missen het persoonlijk contact wel.
Auteurs: Dries van den Enden & Erdinç Saçan
Vind ik leuk
