Lang geleden dachten mensen dat de aarde plat was, dat je met een boot van het randje zou varen als je daar in de buurt kwam. Nu denken we nog vaak dat iedereen op dezelfde wijze leert en dezelfde materie moet kennen om zich te “bekwamen”. Zelfs, dat het resultaat van ontwikkeling is uit te drukken in cijfers. Leren is geen efficiënt proces. Het werkt organisch en begint op het moment dat je wilt afzien om beter te worden, daarvoor fouten wilt maken en het dan nóg eens doen.  

Snelheid van verandering

In de industriële tijd was er noodzaak om snel veel mensen te scholen en het liefst allemaal op eenzelfde wijze. De standaard opstelling van een klaslokaal is daar nog steeds de herinnering aan. We hadden ook de luxe om vier jaar vooruit te kijken, zo snel hoefde we ons niet aan te passen. Je kon jaren vooruit bij die ene werkgever. Als nu iemand vier jaar in dienst is, en nog hetzelfde werk doet als waarvoor de persoon is opgeleid dan is dat bijna uitzonderlijk. Een leven lang leren is veelal een noodzaak geworden, om mee te gaan met de veranderingen in de beroepspraktijk. 

Een nieuwe tijd

En toen kwam technologie en ICT. Dat wat aangeraakt wordt, gaat mee in de dezelfde versnelling. Omdat het disruptie mogelijk maakt, nieuwe processen, die eerder zonder technologie niet konden. Navigeer nog meer eens door Grenoble in de spits zonder navigatie. Plan nog maar eens een vakantie zonder internet. Huur nog maar eens een film, zonder platform. Hoe zat het ook alweer met die winkels in de binnenstad? 

De laatste jaren zien we door invloed van onder andere ICT twee bewegingen. De eerste van een enorme diversificatie en kruisbestuivingen tussen allerlei werkgebieden. Aan de andere kant zien we hyper specialisatie binnen een specifiek vakgebied. We zitten misschien dichter bij ‘the singularity’ dan gedacht. Dat is het moment dat alles technisch haalbaar is en de enige bottlenecks het aanpassingsvermogen en de creativiteit van de mens. Met een donker randje dat machines misschien slimmer worden dan wijzelf.

The singularity

Mensen groeien exponentieel, daardoor groeit alles exponentieel met ons mee. Technologie, onderzoek, het geld op de beurs en de kloof tussen arm en rijk. Crisis na crisis lijkt aan te tonen dat dit klopt. Waar moet een toekomstige student op worden voorbereidt? Op de toets grammatica en spelling, dat ene goede boek van die specifieke schrijver? Terwijl het aantal nationaliteiten in de scholen groeit. Waar er steeds meer invloeden van buiten komen en we elkaar cultureel niet eens (willen) begrijpen. Of denk ik nu te groot? 

Stop met cijfers

Laten we vooropstellen dat de meetlat van het cijfer steeds minder belangrijk wordt. In de literatuur wordt het soms afgedaan als een demotiverende factor. Jezelf kunnen redden in een specifieke context. Weten hoe structuur is aan te brengen met een vage opdracht. Een eigen netwerk opbouwen en inzetten. Anders gezegd, het probleemoplossend vermogen wordt steeds belangrijker. Daarin speelt complexiteit van de taak vaak een rol. We kunnen complexiteit wel inzichtelijk maken, maar daar kunnen we toch moeilijk een cijfer aan hangen. Reduceer een leerreis daar dan ook niet toe. 

Moderne leeromgeving

Een moderne leeromgeving vraagt eigenlijk niet zo heel veel. Een van de belangrijkste zaken is nabijheid, van uitdagingen, van coaches / begeleiders, en van mensen die oprecht het beste met je voor hebben. Deze mensen ondersteunen autonomie én bieden begeleiding waar gewenst. Het vraagt oog voor (technische) vaardigheden en hoe deze zich kunnen ontwikkelen. Het vraagt om het stimuleren van zelfvertrouwen. Interesse in elkaar is geen bijzaak, maar noodzaak! Want die ene (on)gemotiveerde student is de andere niet. 

Gretigheid

Draag het eigen vak/expertise breed uit. Laat zien wat je daarin zelf presteert om anderen te motiveren. Deel de nieuwste nieuwtjes, schrijf een blog, maak een video. Maar lees niet die les. Leren is een enorme ontdekkingstocht die niet kan zonder persoonlijke groei. Dus cultiveer -samen- het gewenste gedrag, de gretigheid om te leren. Laat zelf het gedrag zien en betrek elkaar, bij het vak, bij elkaars cultuur, in elkaar leven, het is nu eenmaal een complex geheel. Vaar met een bootje eens naar de rand en ontdek zelf ook dat de wereld écht niet plat is. 

Interessante linkjes bij dit stuk:

Het effect van cijfers en studiepunten op motivatie studenten 

Extrensieke motivatie

Leesmotivatie onder de loep

Singularity

Een boekentip:

En een filmpje (humor en een duidelijke boodschap):

FavoriteLoadingVind ik leuk

Over Dries van den Enden

Sr. Docent Fontys - iFontys/Innoversity lid - Oprichter van de minor Data Driven Business Lab - Praktisch onderzoeker naar Hybride onderwijs (waar student, docent en werkveld van en met elkaar leren).