Dat is waar het om draait in onderwijsinnovatie. Met deze boodschap ga ik naar huis na een inspirerende partnerdag van Fontys bij de EAIE 2018 conferentie in Geneve. EAIE is Europa’s grootste conferentie voor het hoger onderwijs op het gebied van internationalisering. Dé ontmoetingsplaats voor iedereen die wat met internationaal onderwijs en internationale uitwisseling van studenten en personeelsleden wil doen. Fontys trapte dinsdag 11 september de conferentie af met een inhoudelijke middag voor partnerinstellingen vanuit de hele wereld. Talentgericht onderwijs en de samenwerking met de praktijk stonden centraal.
Bijdragen aan een learning society
Aan mij de eer om te starten en de contouren te schetsen over de ontwikkelingen waar wij als Nederland mee te maken hebben en hoe we als Fontys willen bijdragen een aan ‘learning society’. Robotisering, technologische ontwikkelingen, vergrijzing en ontgroening zijn van invloed op onze manier van leven, werken en leren. Daar moeten we in mee. Niet alleen als mens, maar ook als onderwijsinstelling. Als we willen bijdragen aan een samenleving waarin we op elk niveau – van mens, tot organisatie, tot samenleving als geheel – blijven leren en groeien, is het van cruciaal belang dat we als onderwijsinstelling mee-ontwikkelen en een steentje bijdragen. En dat doen we bij Fontys. We zetten fors in op talentgericht onderwijs, en op samenwerking met de praktijk. Hoewel we dat op veel manieren doen, heb ik tijdens de bijeenkomst kort wat verteld over de bevindingen van het Fontys brede onderzoek naar Social Labs (zie: http://fontyssociallabs.nl/). Social labs zijn, heel kort gezegd, leeromgevingen op het grensvlak van onderwijs en praktijk, waarin studenten, samen met docenten en praktijk werken aan het oplossen van authentieke vraagstukken.
Geen student maar een jonge professional
De student centraal zetten, werken aan projecten en meer ruimte en zelfsturing voor de student, dat doen wij ook, zag ik een aantal partners denken. En toch geloof ik dat onze labs zich niet zozeer onderscheiden door de student centraal te zetten, maar juist door het accent te leggen op de praktijk. Aankomende professionals – ik gebruik bewust niet de term student – werken aan taken en werkzaamheden waar zij eenmaal afgestudeerd ook mee te maken krijgen. Spannend, vooral ook omdat niet alleen de docent je functioneren beoordeeld, maar ook je collega aankomende professionals (vertaling: medestudenten) en je opdrachtgever. En toch weten we ze een veilige leeromgeving te bieden waarin ze het risico durven te nemen om met de billen bloot te gaan. De beste manier om je talenten te ontdekken als student is door het gewoon te doen. Letterlijk de uitspraak van twee voormalig studenten Lucinda en Emily die na mijn algemene aftrap hun ervaringen als studenten delen. Gewoon het lef hebben om op zoek te gaan naar opdrachten, met bedrijven te sparren en je eigen ontwikkelingspad te bepalen. En wat levert dat op? Het woord diploma is niet gevallen. Wel: een groot netwerk, controle houden over mijn leerproces, mijn talenten kunnen inzetten, en wie weet ….een interessante baan. En – dat vond ik persoonlijk interessant – het was zo fijn om gezien te worden als een professional. Ofwel: de ongelijke relatie tussen docent en student is veranderd in de gelijkwaardige professionele relatie, waarbij de docent niet meer de student vertelt wat hij of zij moet doen maar fungeert als ‘meekijker’, supporter en coach. Als een collega professional dus.
De lerende docent
Dat vraagt van de docent een andere manier van werken. Is dat niet lastig, zo werd de vraag gesteld. Jazeker, antwoorden docenten Arjan en Michael op basis van hun ervaringen gedurende 12 jaar innoveren binnen Fontys Hogeschool ICT. Ga dan ook niet over een nacht ijs, is hun advies. Begin klein, en werk stapje voor stapje verder, leer van wat je doet. Onze zorg ligt vaak bij de veranderende rol van de student, maar de veranderende rol van de docent is misschien wel een grotere uitdaging. Overigens is dat veel minder bedreigend dan het in eerste instantie lijkt. Allereerst, zo is hun ervaring, experts zijn altijd nodig. Alleen nu zet je die expertise in op het moment dat de opdracht of de student daarom vraagt, en niet op dat ene vaste moment in het rooster. Ten tweede, het werken in een social lab biedt Arjan en Michael als docenten ook een uitermate leerzame en uitdagende werkomgeving. Geen dag is hetzelfde, en doordat studenten met een brede variëteit aan opdrachten werken leer je als ICT-docent ook wat over andere onderwerpen, bijvoorbeeld dementie.
Detox
‘Poeh’, roept een partner, ‘Hoe krijg je dat voor elkaar? Het vraagt echt wel om een detox. Van zowel studenten, docenten maar ook van de organisatie’. Zeker. Daarom helpt het als onze opleidingsmanagers en bestuurders in het onderwijs bereid zijn om de ruimte geven om te experimenteren. En, zo geven Arjan en Michael aan, soms is het beter achteraf vergiffenis te vragen dan toestemming vooraf. Kijk: no guts, no glory. En juist het lef om door te pakken is wat Fontys onderscheidt van al die andere instellingen in binnen- en buitenland.
Vind ik leuk
Over Marian Thunnissen
- Web |
- More Posts(14)